Një normalizim të plotë të marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, në formën e një marrëveshje ligjërisht të detyrueshme, BE-ja ka paraqitur një version të një drafti “urgjent” të strategjisë së BE-së për zgjerim.
Sipas “Vecernje novosti”, e cila kishte një qasje në këtë dokument, do të paraqitej zyrtarisht në shkurt. Marrëveshja midis Beogradit dhe Prishtinës është thelbësore për perspektivën evropiane të Kosovës, Serbisë dhe rajonit më të gjerë.
Vërehet se Përfaqësuesi i Lartë i BE-së do të intensifikojë angazhimin e tij në lehtësimin e negociatave midis Prishtinës dhe Beogradit, në mënyrë që të arrihet normalizimi i marrëdhënieve në formën e një marrëveshjeje të detyrueshme në mënyrë ligjore, transmeton Periskopi.
Strategjia gjithashtu përfshin një “ilustrim tregues” të hapave që kërkohen për të përfunduar procesin e pranimit të Serbisë në BE deri në vitin 2025, që është skenari më i mirë.
Kështu, së paku deri në fund të vitit 2019, ndër të tjera, Beogradi duhet të plotësojë kriteret kalimtare sipas Kapitullit 35, që kanë të bëjnë me Kosovën.
Dokumenti gjithashtu thotë: “Serbia dhe Kosova duhet të arrijnë një normalizim gjithëpërfshirës të marrëdhënieve më së voni në këtë fazë, i cili duhet të hapë rrugën për përparimin e mëtejshëm thelbësor të Kosovës në rrugën e integrimit evropian.”
E gjithë kjo do të thotë që në më pak se dy vjet, Beogradi dhe Prishtina duhet të mbyllin të gjitha çështjet e diskutueshme, duke pasur parasysh kulmin e ritmit të dialogut të mëparshëm.
Të intervistuarit në “Novosti”, megjithatë, besojnë se nuk është e pamundur të arrihet marrëveshja me Prishtinën deri në fund të vitit të ardhshëm, por me “ndihmën” e shteteve me ndikim mund të ndodhë një gjë e tillë. Kështu, profesori i FPN Dragan Gjukanoviq beson se normalizimi i marrëdhënieve mund të arrihet deri në fund të kësaj apo më së largu në fillim të vitit 2019.
“Kalimi i dialogut në nivelin presidencial lejon që gjithçka të përfundohet brenda një viti, me kushtin se të gjitha kushtet do t’i përmbushë Prishtina për të cilën ajo do të krijojë Asociacionin e Komunave Serbe. Amerika do të ndikojë në dinamikën e bisedimeve, por nuk pres që të përfshihen drejtpërdrejt në dialog, si Rusia, dhe mendoj se dialogu do të përshpejtohet pas formimit të qeverisë gjermane,” thotë ai.
Ish ambasadori Milovan Bozinoviq thotë për “Novosti” se përshtypja e tij është se qeveria është duke e përgaditur publikun psikologjikisht për vendime të mëdha.
“Askush nuk dëshiron t’i sjellë këto marrëveshje në mandatin e tyre, por një herë duhet të pritet. Ne jemi ende larg rezultatit të qartë, nëse do të jetë e mjaftueshme për dy vjet, kjo nuk do të varet aq shumë nga palët serbe dhe shqiptare, por nga fuqitë e mëdha. Nëse Prishtina ‘nxitet’ për të përmbushur detyrimet e saj deri në fund të vitit 2019, mund të ketë një lloj marrëveshjeje,” tha Bozhinoviq.
Kriteri i tranzicionit që Serbia duhet të përmbushë në lidhje me Kosovën jepet në pozitën e përbashkët të BE-së për kapitullin 35 të nëntorit 2015.
Thuhet se ky është zbatimi i marrëveshjes së parë të prillit 2013, që nënkupton ZSO, marrëveshjet e policisë, gjyqësori dhe doganat doganore, liria e lëvizjes, ura në Mitrovicën veriore, njohja e diplomave dhe pjesëmarrja e Kosovës në nismat rajonale./Periskopi/
